Oorzaken van obstipatie
Laatst bijgewerkt: 30-12-2020

Onze selectiecriteria

95Onderzochte producten

15Bestede uren

15Beoordeelde onderzoeken

321Verzamelde opmerkingen

Ben je op dit artikel geland omdat je op zoek bent naar een oplossing of een behandeling voor een spastische darm? De pijn en het ongemak die deze aandoening veroorzaakt, kunnen je zeer wanhopig maken. Maar is het eigenlijk mogelijk om de symptomen van het prikkelbare darmsyndroom op enigerlei wijze te verlichten?

Hoewel er helaas nog geen wondermiddel is uitgevonden voor de behandeling van een spastische darm, kunnen je huisarts of een voedingsdeskundige je helpen deze vervelende aandoening beter te verdragen. Naast tientallen geneesmiddelen op recept, zijn er ook supplementen en zelfzorgproducten die je helpen je beter te voelen. Wil je ze leren kennen? Lees snel verder!

Belangrijk om te weten

  • Het prikkelbare darmsyndroom, ook wel bekend als een spastische darm, is een stoornis die in principe niet levensbedreigend is, maar de gezondheid van de darmen beschadigt en klachten zoals buikpijn en problemen met de ontlasting veroorzaakt.
  • Voor de behandeling van het prikkelbare darmsyndroom kun je je toevlucht zoeken bij geneesmiddelen op recept, supplementen, voedingsmiddelen, lichaamsbeweging en psychologische hulpmiddelen.
  • Om de symptomen van een spastisch darm te verlichten, raden we aan dagelijks voldoende te bewegen, je stress-niveau zoveel mogelijk onder controle te houden en een symptoomdagboek bij te houden die je met je arts of een voedingsdeskundige kunt delen.

Aanbevolen producten bij het prikkelbare darmsyndroom

Hieronder vind je een selectie met de meest aanbevolen producten om de symptomen van het prikkelbare darmsyndroom te verlichten. Vergeet echter niet om je huisarts te raadplegen voordat je een van de hier getoonde producten gebruikt. We wensen je veel winkelplezier!

”Eerdere

De beste probiotica bij het prikkelbare darmsyndroom


AffiliateLink



Tijdelijk niet leverbaar

De probiotica van Orthica bevatten melkzuurvormende bacteriesoorten die tot de normale bewoners van de menselijke darmen behoren. Orthica Orthiflor Original bevat per capsule 1 miljard levensvatbare bacteriën, afkomstig uit 9 verschillende bacteriestammen.

Het product is dagelijks te gebruiken door volwassenen en kinderen vanaf 4 jaar. De fabrikant raadt aan de capsules op te lossen in een warme vloeistof. Kopers geven aan zich na de start met het supplement al snel beter te voelen.

Het beste supplement bij gasophoping, diarree en verstopping


AffiliateLink



Tijdelijk niet leverbaar

Dit middel van Lucovitaal is een hulpmiddel ter verlichting van de symptomen van gasophoping in de buikstreek en de hierdoor veroorzaakte pijn bij mensen met het prikkelbare darmsyndroom. De capsules helpen tegen een opgeblazen gevoel, uitgezette buik, boeren en buikpijn.

De fabrikant raadt aan om de capsules samen met een glas water en wat voedsel, of na een maaltijd in te nemen. Kopers waarderen de snelle werking van dit product.

Het beste kookboek voor een rustige buik


AffiliateLink



Tijdelijk niet leverbaar

Dit kookboek is een uitkomst voor iedereen die te maken heeft met gevoelige darmen, en in het bijzonder voor mensen met het prikkelbare darmsyndroom. Het boek bevat 90 heerlijke recepten voor iedereen die houdt van lekker eten, maar geen buikpijn wilt krijgen. Ieder recept is volledig volgens het FODMAP-principe gemaakt.

Het zal je helpen om symptomen te verminderen en makkelijker je dagelijkse activiteiten uit te voeren. De recepten zijn duidelijk uitgelegd en bevatten eenvoudige ingrediënten, waardoor je de gerechten binnen een handomdraai op tafel hebt staan.

Het beste vitamine D-supplement bij spastische darm


AffiliateLink



Tijdelijk niet leverbaar

Er zijn aanwijzingen dat extra vitamine D de darmklachten van personen met het prikkelbare darmsyndroom wat verzacht, vooral diegenen met een vitamine D-tekort. Het liposomale vitamine D-supplement van Sundt Supplements komt in deze categorie als winnaar uit onze test. Met dit vloeibare supplement weet je zeker dat je de juiste dosis vitamine D binnenkrijgt om een tekort te voorkomen.

Het onderscheidt zich van andere merken dankzij het liposomale productieproces. Deze innovatieve inkapselingsmethode garandeert een betere opname en een groter gewenst effect van de vitamine D.

[/su_spoiler]

Alles over oplossingen bij het prikkelbare darmsyndroom

Naar schatting heeft 5 tot 20% van de Nederlandse bevolking last van het prikkelbare darmsyndroom (PDS). Wereldwijd worden veel mensen getroffen door de stoornis. PDS veroorzaakt pijn en klachten zoals diarree, obstipatie en winderigheid. De complexiteit van de stoornis zorgt ervoor dat een mogelijke behandeling uit veel verschillende medicijnen, therapieën en diëten bestaat. Om persoonlijk advies te krijgen, raden we je aan contact op te nemen met een specialist die je kan begeleiden in de strijd tegen een spastische darm.

Vrouw met buikpijn door PDS

Door bepaalde producten uit je voeding te schrappen, krijg je minder last van de symptomen van het prikkelbare darmsyndroom. 
(Bron: Victor69: 110647165/ 123rf.com)

Welke oplossingen zijn er om het prikkelbare darmsyndroom te verlichten?

Hoewel er nog geen wondermiddel bestaat dat PDS volledig geneest, zijn er voldoende hulpmiddelen die de symptomen kunnen verlichten, zoals gespecialiseerde diëten, vezels, supplementen, medicijnen en zelfs antidepressiva. In de volgende tabel geven we een korte samenvatting van deze middelen (2, 3, 4, 5):

Type behandeling Voorbeelden Functie en bijzonderheden
Dieet Zorg ervoor dat je voldoende oplosbare vezels binnenkrijgt.

Vermijd gluten.

FODMAP-beperkt dieet*.

Vezels kunnen de symptomen van constipatie verlichten.

Door gluten te vermijden, kunnen klachten zoals pijn en ongemak afnemen.

Psychisch Cognitieve gedragstherapie.

Ontspanning of mindfulness door bevoegde professionals.

Experts kunnen je helpen de ziekte beter te begrijpen en strategieën te ontwikkelen om er beter mee om te gaan.

Door je stress-niveau onder controle te houden, kun je minder last krijgen van prikkelbare darmklachten.

Vezels Psylliumsupplementen. Vezelsupplementen kunnen buikpijn verlichten en winderigheid onder controle houden.
Probiotica Producten die grote hoeveelheden nuttige melkzuurbacteriën bevatten. Het gebruik van probiotica kan de symptomen van een prikkelbare darm zoals pijn, diarree en obstipatie verlichten.

Probiotica met meerdere soorten nuttige bacteriën lijken betere resultaten te geven.

Pepermuntolie Mentha Piperita Extract. Experimentele behandeling die alle symptomen van een spastische darm lijkt te verlichten.

Lijkt weinig bijwerkingen te geven en wordt goed door het lichaam getolereerd.

Moet nog verder worden onderzocht, er is bijvoorbeeld nog geen standaard aanbevolen dosering gedefinieerd.

Specifieke medicijnen Antidepressiva.

Krampstillend middel.

Medicijnen tegen diarree.

Antibiotica, zoals rifaximine.

Antidepressiva en krampstillende middelen kunnen buikpijn verminderen en constipatie verlichten.

Middelen tegen diarree en rifaximine worden vooral gebruikt bij de behandeling van een prikkelbare darm met overheersende diarree.

Er zijn nog andere medicijnen die voor de behandeling van het prikkelbare darmsyndroom worden gebruikt, zoals: eluxadoline, cilansetron, stimulerende laxeermiddelen en ontstekingsremmende geneesmiddelen, in sommige gevallen gebruikmakend van opioïden.

Kan ernstige bijwerkingen hebben. Uitsluitend voor medisch gebruik.

*Voedsel dat rijk is aan fermenteerbare koolhydraten wordt vaak in verband gebracht met darmklachten.

Pepermuntolie bij het prikkelbare darmsyndroom

Bij een deel van de mensen met PDS verminderen pillen met pepermuntolie de klachten.
(Bron: Fascinadora: 71106373/ 123rf.com)

Welke zelfzorgproducten helpen bij de behandeling van een spastische darm?

Zelfzorggeneesmiddelen zijn geschikt om op eigen gezag door de consument te worden gebruikt. Ze zijn veilig bij normaal gebruik volgens de informatie op de verpakking en in de bijsluiter. Als je vragen of twijfels hebt, raden we aan om contact op te nemen met je huisarts of een voedingsdeskundige. Hij of zij zal je kunnen helpen bepalen of het product geschikt is voor jouw prikkelbare darmsymptomen.

Probiotica en het prikkelbare darmsyndroom

Probiotica, de micro-organismen die gunstig zijn voor de gezondheid van je darmen, kunnen helpen om pijn en vervelende toiletproblemen die worden veroorzaakt door PDS te verlichten. Experts geloven dat deze ziekte (gedeeltelijk) veroorzaakt wordt door een onbalans van de microbiota, waarbij er meer ‘slechte’ dan goede bacteriën in het spijsverteringskanaal leven.

Uit onderzoek blijkt dat probiotica met meerdere stammen, oftewel met twee of meer soorten bacteriën of schimmels, beter lijken te werken bij het verlichten van prikkelbare darmklachten. De meest gebruikte probiotische stammen zijn de bacteriën van de Lactobacillus– en Bifidobacterium-groep, samen met de schimmel Saccharomyces cerevisiae (5).

Hoewel probiotica over het algemeen weinig contra-indicaties en bijwerkingen hebben, mogen ze nooit zonder medisch toezicht worden gebruikt bij kinderen, zwangere vrouwen, vrouwen die borstvoeding geven en bij mensen met ernstige gezondheidsproblemen, vooral mensen met een lage afweer.

Man en vrouw hardlopen om prikkelbare darm te voorkomen

Lichaamsbeweging kan je helpen een spastische darm beter onder controle te houden. 
(Bron: Lightfieldstudios: 88332681/ 123rf.com)

Pepermuntolie en het prikkelbare darm syndroom

Onderzoek toont keer op keer aan dat pepermuntolie een goede behandeling biedt voor de meeste prikkelbare darmklachten, waaronder pijn. Wanneer er bijwerkingen optreden, zijn deze meestal mild. Bij een deel van de mensen met PDS verminderen pillen met pepermuntolie de klachten.

Helaas is het gebruik van dit product om prikkelbare darmklachten te verlichten relatief nog nieuw en is er nog geen aanbevolen dosering gedefinieerd. De wisselwerking tussen pepermunt en andere medicijnen moet nog verder worden onderzocht, hoewel aangenomen wordt dat er veel interactie kan zijn (6, 7). Bovendien zijn de meeste pepermuntoliën die worden verkocht speciaal bedoeld voor cosmetisch gebruik. Deze producten mogen niet oraal worden ingenomen.

Luis María Bustos-Fernández en Ignacio Hanna-JairalaSpecialisten in maag-darm-leverziekten uit Buenos Aires, Argentinië
“Het is noodzakelijk om uit te leggen dat (…) stress de symptomen kan veroorzaken”.

Psyllium en het prikkelbare darmsyndroom

Psyllium is een uitstekende vezelbron en wordt gebruikt voor het reinigen van de darmen. Het bestaat uit de huid van de zaden van een groep planten die bekend staat als Plantago ovata of Plantago afra van het geslacht Weegbree. Deze zaden zijn een bron van wateroplosbare vezels die buikpijn die wordt veroorzaakt door een spastische darm kunnen verlichten, net als constipatie en zelfs diarree.
Dat is geweldig nieuws, toch?

Psyllium heeft daarnaast nog andere voordelen, zoals het verlagen van het cholesterol en de bloeddruk. Het dient bovendien als een natuurlijk laxeermiddel bij incidentele constipatie. Sommige mensen ervaren echter ongemak als ze voor de eerste keer psyllium gebruiken, omdat het spijsverteringskanaal moet wennen aan de verhoogde aanwezigheid van vezels in de voeding (8).

Welke diëten helpen bij de behandeling van het prikkelbare darmsyndroom?

Het is erg belangrijk om gezond te eten bij PDS. Het juiste dieet kan helpen bij het verlichten van de prikkelbare darmklachten. Producten zoals koffie, alcohol of specerijen kunnen vervelende ‘uitbraken’ van de stoornis veroorzaken, hoewel de wetenschap tot op de dag van vandaag nog geen verklaring voor deze lichamelijke reacties heeft gevonden. Het vermijden van voedsel waar je last van krijgt is echter altijd een verstandige optie.

Experts stellen verschillende diëten voor om de symptomen van het prikkelbare darmsyndroom te behandelen of te verlichten. De drie bekendste zijn:

  • Glutenvrij dieet.
  • Vezelrijk dieet.
  • FODMAP-beperkt dieet.

Het FODMAP-beperkt dieet is eigenlijk geen dieet maar meer een methode waarbij je leert welke voedingsmiddelen je klachten veroorzaken. Zo ontdek je steeds beter welke voedingsmiddelen je het beste uit je voeding kunt weglaten. In de tabel hieronder ontdek je welke producten rijk zijn aan FODMAP’s (12). Experts waarschuwen dat er voedingstekorten kunnen optreden als je dit dieet zonder deskundig toezicht volgt. Laat je daarom adviseren door je huisarts of een voedingsdeskundige.

Voedingsmiddelen die rijk zijn aan FODMAP’s en dus weggelaten dienen te worden bij het FODMAP-dieet Voedingsmiddelen met weinig FODMAP’s en dus geconsumeerd kunnen worden bij het FODMAP-dieet
Appel, pruim, grapefruit, mango en perzik. Banaan, avocado, bessen, citroen, papaja en ananas.
Erwten, bloemkool, selderij, asperges en artisjokken. Rucola, broccoli, kool, maïs, aubergine, spinazie en tomaat.
Producten met gluten zoals tarwe, rogge, haver, gerst en spelt. Bruine rijst, producten voor mensen met coeliakie.
Koemelk, ijs, boter en verse kaas. Plantaardige melk en harde kazen zoals Parmezaanse kaas.
Peulvruchten zoals bonen, kikkererwten en linzen. Noten.
Worst en andere vleeswaren. Tofu.

Zijn er alternatieve geneeswijzen die helpen bij PDS?

Een spastische darm kan je het leven aardig onmogelijk kan maken. Als de geneeskunde je niet de resultaten geeft waar je op hoopt, ben je mogelijk nieuwsgierig naar andere therapieën, beter bekend als alternatieve therapieën.

Je kunt meditatie en mindfulness gebruiken om stress en spanning te verminderen die worden veroorzaakt door een spastische darm.

In sommige gevallen is aangetoond dat dit soort technieken een licht gunstig effect hebben. Andere alternatieve behandelingen, zoals acupunctuur en homeopathie, hebben hun nut echter nog niet wetenschappelijk kunnen bewijzen (13, 14). We raden je aan om altijd eerst contact op te nemen met je huisarts of een voedingsdeskundige, voordat je met een andere behandeling begint.

Medicijnen die kunnen helpen bij PDS

Hoewel er nog geen wondermiddel bestaat dat PDS volledig geneest, zijn er voldoende hulpmiddelen die de symptomen kunnen verlichten, zoals gespecialiseerde diëten, vezels, supplementen, medicijnen en zelfs antidepressiva.
(Bron: Tiyaworanan: 44612208/ 123rf.com)

Tips om het prikkelbare darmsyndroom te verlichten

Heb je last van een spastische darm en heb je het gevoel dat je er niet langer meer tegen kunt? Hoewel PDS in principe niet tot andere gezondheidsproblemen leidt, kan het wel leiden tot vermoeidheid. Met dit idee in gedachten, nodigen we je uit om de volgende tips toe te passen in je dagelijkse leven. Ze zullen je helpen om het prikkelbare darmsyndroom beter onder controle te houden!

Zorg voor voldoende beweging

Beweging helpt je de stress van het dagelijkse leven onder controle te houden. Bovendien zal het bewegen van je lichaam ook je stoelgang vergemakkelijken, zodat je minder last hebt van winderigheid en vervelende uitstapjes naar het toilet (14). Wat is jouw favoriete sport? Dansen, hardlopen of zwemmen? Het maakt niet uit, iedere beweging is goed voor je buik!

Raadpleeg een arts voordat je prikkelbare darmsupplementen gebruikt. (Bron: Korzh: 41502956/ 123rf.com)

Houd controle over je stress-level

Sommige mensen zijn bijzonder gevoelig voor stress. Denk maar eens terug of je meer last had van prikkelbare darmklachten tijdens examens, na een ruzie of voordat je een belangrijke meeting in je werk had. Denk je dat de zenuwen invloed hebben op je darmklachten? In dat geval helpt het om stressvolle situaties zoveel mogelijk te vermijden.

Het is helaas niet realistisch om elke vorm van stress in je leven te vermijden. De hulp van een psycholoog kan je echter helpen om beter met je dagelijkse zenuwen om te gaan. Hoewel het je spastische darm niet volledig zal genezen, kan de therapie een geweldige ondersteuning zijn bij de behandeling van de symptomen (14).

Houd een dagboek met symptomen bij

Weet je wat een symptoomdagboek is? Dit hulpmiddel kan zeer nuttig zijn als je nog steeds niet goed weet welk voedsel of welke gebeurtenissen je spastische darm activeren. Je kunt een eenvoudig notitieboekje gebruiken of een dagboek kopen dat speciaal voor dit doeleinde is gemaakt, zodat je de stoornis goed in de gaten houden (15):

  • Voeding: Welke voedingsmiddelen zorgen ervoor dat je prikkelbare dikke darm oplaait? Schrijf het op!
  • Situaties: Voel je je na gesprekken met een bepaald persoon slechter? Of heb je extra veel last voordat die ene ingewikkelde les begint? Bekijk je symptoomdagboek om meer inzicht te krijgen in je dagelijkse leven om zo veranderingen aan te brengen die je levenskwaliteit verbeteren.
  • Medicijnen: Je kunt na het gebruik van bepaalde medicijnen meer last krijgen van prikkelbare darmklachten. Het bijhouden van een symptoomdagboek zal je helpen een verband te leggen tussen de medicijnen en de buikpijn, zodat je je huisarts kunt vragen om bijvoorbeeld over te stappen naar een minder agressieve behandeling.

Raadpleeg je huisarts

De communicatie tussen artsen en patiënten is cruciaal voor de behandeling van ziekten. Als je last hebt van een spastische darm is een goede relatie met de specialisten nog belangrijker, aangezien het om een stoornis gaat die vaak alleen kan worden beschreven op basis van je eigen woorden en ervaringen. Het is belangrijk dat er met aandacht naar je verhaal wordt geluisterd.

Als je een goede relatie opbouwt met je arts of een voedingsdeskundige, kun je hem of haar om advies vragen wanneer je bijvoorbeeld nieuwe behandelingen probeert, zoals een nieuw dieet of supplement.

Samenvatting

Hoewel er helaas nog geen wondermiddel is uitgevonden voor de behandeling van een spastische darm, kunnen je huisarts en een voedingsdeskundige je helpen deze vervelende aandoening beter te verdragen. Naast tientallen geneesmiddelen op recept, zijn er ook supplementen en vrij verkrijgbare producten die je helpen je beter te voelen. Ook factoren zoals voldoende beweging, een gezonde voeding en je stress-level  zijn van invloed op de gezondheid van je darmen.

Vond je ons artikel over oplossingen om het prikkelbare darmsyndroom te verlichten interessant? Deel hem dan op social media en laat hieronder je reactie achter. We zijn benieuwd naar jouw mening!

(Bron van de header afbeelding: Mironova: 132511886/ 123rf.com)

Referenties (15)

1. Sebastián Domingo JJ. The new Rome criteria (IV) of functional digestive disorders in clinical practice. Med Clin (Barc). 2017 May 23;148(10):464–8.
Bron

2. Tratamiento para el síndrome de intestino irritable | NIDDK.
Bron

3. Hanna Jairala I, Bustos-Fernández LM. Tratamiento actual del síndrome de intestino irritable. Una nueva visión basada en la experiencia y la evidencia. Acta Gastroenterol Latinoam. 2019 ;49(4):381–93.
Bron

4. El-Salhy M, Ystad SO, Mazzawi T, Gundersen D. Dietary fiber in irritable bowel syndrome (Review). Vol. 40, International Journal of Molecular Medicine. Spandidos Publications; 2017. p. 607–13.
Bron

5. Dale HF, Rasmussen SH, Asiller ÖÖ, Lied GA. Probiotics in irritable bowel syndrome: An up-to-date systematic review. Nutrients. 2019 Sep 1 ;11(9).
Bron

6. Khanna R, Macdonald JK, Levesque BG. Peppermint oil for the treatment of irritable bowel syndrome: A systematic review and meta-analysis . Vol. 48, Journal of Clinical Gastroenterology. Lippincott Williams and Wilkins; 2014. p. 505–12.
Bron

7. Peppermint: Uses, Side Effects, Interactions, Dosage, and Warning.
Bron

8. Complementary and Alternative Medicine – Penn State Hershey Medical Center – Psyllium – Penn State Hershey Medical Center.
Bron

9. Kumar A, Kumar N, Vij JC, Sarin SK, Anand BS. Optimum dosage of ispaghula husk in patients with irritable bowel syndrome: Correlation of symptom relief with whole gut transit time and stool weight. Gut . 1987 ;28(2):150–5.
Bron

10. Psyllium Drug Interactions – Drugs.com.
Bron

11. Hajiani E, Masjedizadeh A, Shayesteh A, Babazadeh S, Seyedian S. Comparison between gluten-free regime and regime with gluten in symptoms of patients with irritable bowel syndrome (IBS). J Fam Med Prim Care.2019 ;8(5):1691.
Bron

12. Dieta Baja En Fodmaps.
Bron

13. Peckham EJ, Cooper K, Roberts ER, Agrawal A, Brabyn S, Tew G. Homeopathy for treatment of irritable bowel syndrome. Vol. 2019, Cochrane Database of Systematic Reviews. John Wiley and Sons Ltd; 2019.
Bron

14. Asare F, Störsrud S, Simrén M. Meditation over Medication for Irritable Bowel Syndrome? On Exercise and Alternative Treatments for Irritable Bowel Syndrome. Curr Gastroenterol Rep . 2012 Aug 4;14(4):283–9.
Bron

15. Symptom Diary.
Bron

Waarom kun je me vertrouwen?

Wetenschappelijk artikel
Sebastián Domingo JJ. The new Rome criteria (IV) of functional digestive disorders in clinical practice. Med Clin (Barc). 2017 May 23;148(10):464–8.
Ga naar bron
Officiële website
Tratamiento para el síndrome de intestino irritable | NIDDK.
Ga naar bron
Wetenschappelijk artikel
Hanna Jairala I, Bustos-Fernández LM. Tratamiento actual del síndrome de intestino irritable. Una nueva visión basada en la experiencia y la evidencia. Acta Gastroenterol Latinoam. 2019 ;49(4):381–93.
Ga naar bron
Wetenschappelijk artikel
El-Salhy M, Ystad SO, Mazzawi T, Gundersen D. Dietary fiber in irritable bowel syndrome (Review). Vol. 40, International Journal of Molecular Medicine. Spandidos Publications; 2017. p. 607–13.
Ga naar bron
Systematisch overzicht
Dale HF, Rasmussen SH, Asiller ÖÖ, Lied GA. Probiotics in irritable bowel syndrome: An up-to-date systematic review. Nutrients. 2019 Sep 1 ;11(9).
Ga naar bron
Systematisch overzicht
Khanna R, Macdonald JK, Levesque BG. Peppermint oil for the treatment of irritable bowel syndrome: A systematic review and meta-analysis . Vol. 48, Journal of Clinical Gastroenterology. Lippincott Williams and Wilkins; 2014. p. 505–12.
Ga naar bron
Officiële website
Peppermint: Uses, Side Effects, Interactions, Dosage, and Warning.
Ga naar bron
Officiële website
Complementary and Alternative Medicine – Penn State Hershey Medical Center – Psyllium – Penn State Hershey Medical Center.
Ga naar bron
Studie in mensen
Kumar A, Kumar N, Vij JC, Sarin SK, Anand BS. Optimum dosage of ispaghula husk in patients with irritable bowel syndrome: Correlation of symptom relief with whole gut transit time and stool weight. Gut . 1987 ;28(2):150–5.
Ga naar bron
Officiële website
Psyllium Drug Interactions – Drugs.com.
Ga naar bron
Studie in mensen
Hajiani E, Masjedizadeh A, Shayesteh A, Babazadeh S, Seyedian S. Comparison between gluten-free regime and regime with gluten in symptoms of patients with irritable bowel syndrome (IBS). J Fam Med Prim Care.2019 ;8(5):1691.
Ga naar bron
Officieel document
Dieta Baja En Fodmaps.
Ga naar bron
Wetenschappelijk artikel
Peckham EJ, Cooper K, Roberts ER, Agrawal A, Brabyn S, Tew G. Homeopathy for treatment of irritable bowel syndrome. Vol. 2019, Cochrane Database of Systematic Reviews. John Wiley and Sons Ltd; 2019.
Ga naar bron
Wetenschappelijk artikel
Asare F, Störsrud S, Simrén M. Meditation over Medication for Irritable Bowel Syndrome? On Exercise and Alternative Treatments for Irritable Bowel Syndrome. Curr Gastroenterol Rep . 2012 Aug 4;14(4):283–9.
Ga naar bron
Officiële website
Symptom Diary.
Ga naar bron
Recensies