Beste Antiseptisch: Winkelgids en Aanbevelingen (06/23)

Lugols Jodium Oplossing – 3% – 50ml – Essentieel Aarde-element & Antiseptisch

AffiliateLink

9,60 EUR

Devicare Urogelus – Gel voor intieme hygiëne voor dames en heren – 125 ml – Kalmerende, verfrissende, antiseptische en herstellende zeep voor dagelijks gebruik – Helpt de genitale pH-balans

AffiliateLink

15,73 EUR

Yoffee Clear Nail Care – 3 in 1 Kit (3 x 10ml) – Top Nagelschimmelbehandeling – Antibacterieel – Antiseptisch – met Vitamine E, Bio Argan, Tea Tree en Kruidnagelolie – Klinisch Bewezen – Made in Spain

AffiliateLink

28,80 EUR

Hansaplast Wondspray (50 ml), voor antiseptische wondreiniging door mechanische spoeling, spray beschermt tegen wondinfecties, kleurloos en bijzonder huidvriendelijk

AffiliateLink

7,51 EUR

Hansaplast Antiseptische spray voor kinderen, 100 ml

AffiliateLink

5,99 EUR

Verbandstrip om antiseptisch middel 6 cm X 100 cm te snijden

AffiliateLink

8,99 EUR

Natuurcrème voor het genezen van de huid, textielbehandeling van wonden, open wonden, anti-decubitus, brandwonden, zonnebrand, insectenbeten, gelei, psoriasis, eczeem.

AffiliateLink

13,99 EUR

Drapolene Antiseptische Crème, Voorkomt en Behandelt Luieruitslag, Verzacht en Beschermt de Babyhuid, 2 x 100g

AffiliateLink

35,00 EUR

Devicare – Nodorine – antiseptische en deodoriserende spray – helpt complicaties bij mensen met urineverlies te voorkomen, 30 ml.

AffiliateLink

15,73 EUR

Verana Massage Olie, Gember, Natuurlijke cosmetische lichaamsolie, Voor alle huidtypes, Voedende massage, Aromatherapie, Anti-aging huid, Anti cellulitis, Antiseptisch 250 ml

AffiliateLink

13,99 EUR

Koop- en beoordelingscriteria voor antiseptisch

Antisepticum is niet zomaar antisepticum. Er zijn enkele criteria die belangrijk zijn om het juiste product te kiezen. Deze aspecten zijn:

Ingrediënten
Huidverdraagzaamheid
Geur
Verpakking

Voordat je een antisepticum koopt, moet je de verschillende aanbiedingen vergelijken op basis van deze kenmerken.

Ingrediënten

De samenstelling van de ingrediënten van antiseptica hangt af van de fabrikant enerzijds en van het beoogde gebruik anderzijds. Ook de verhoudingen tussen de verschillende stoffen kunnen sterk variëren.

Gewone ingrediënten van een antisepticum zijn gezuiverd water en alcoholen zoals ethanol, hexanol en propanol. Maar ook andere stoffen zoals polyhexanide, natriumchloride, povidon-iodine, chloorhexidine en natriumhydroxide.

Bij antiseptica wordt vooral een onderscheid gemaakt tussen producten met en zonder alcohol. Alcohol heeft een zeer sterke antiseptische werking, maar kan voor sommige toepassingen te agressief zijn.

Huidverdraagzaamheid

Een ander belangrijk punt bij de keuze van een antisepticum is de verdraagzaamheid van het product op de huid. De tolerantie van de huid hangt onder andere af van de ingrediënten van het antisepticum.

De bekendste kwaliteitszegels komen van Dermatest, ECARF, DAAB en de Deutsche Haut- und Allergiehilfe e.V.

Je kunt een intolerantie van het product op de huid herkennen aan beoordelingen van klanten. De meest voorkomende klachten zijn een branderig gevoel op de huid, pijn als het antisepticum in contact komt met wonden en allergische reacties.

Je moet ook nagaan of het product dermatologisch getest is. Zo’n etiket laat vooral zien dat het antisepticum aan verschillende tests onderworpen is. Je moet echter ook altijd naar de ingrediënten van het product kijken.

Geur

De geur van het antisepticum wordt ook beïnvloed door de samenstelling van de verschillende ingrediënten. De waarneming van geuren is heel subjectief en individueel.

In het algemeen kan een antisepticum ofwel betrekkelijk neutraal en mild ruiken, ofwel zeer penetrant. Volgens productrecensies hebben klanten een chemische geur gerapporteerd. Van antiseptica met een hoog alcoholgehalte is ook vaak gemeld dat ze een sterke geur hebben.

Hoe een antisepticum ruikt heeft niets te maken met de kwaliteit of de werkzaamheid van het product. Een neutrale of aangename geur kan echter een belangrijk aankoopcriterium zijn.

Verpakking

Op het eerste gezicht heeft de verpakking niets met het product zelf te maken, maar ze kan zeker een sterke invloed hebben op de koopbeslissing.

Antisepticum is verkrijgbaar in voordeelverpakkingen en handige verpakkingen. Deze moeten altijd robuust en lekvrij zijn.

Enerzijds zijn er handige en praktische verpakkingen die ideaal zijn voor op reis, en anderzijds zijn er heel grote verpakkingen die value packs genoemd worden. Hiermee kun je meestal wat geld besparen en een grote hoeveelheid van het product in één keer kopen.

De verpakking van antiseptica moet altijd stevig en luchtdicht zijn, zodat het antisepticum niet per ongeluk kan lekken. Idealiter heeft het ook een kindveilig slot. Je kunt het antisepticum natuurlijk ook bewaren op een plaats die voor kinderen onbereikbaar is.

Gids: Veelgestelde vragen over antiseptisch in detail beantwoord

In de volgende paragrafen hebben we alle belangrijke informatie over antiseptica samengevat om eventuele vragen te beantwoorden en je inzicht te geven in de huidige stand van de wetenschap.

Wat is antiseptisch en hoe werkt het?

Een antisepticum is een chemische stof die vooral in de geneeskunde gebruikt wordt om sepsis als gevolg van wondinfectie te voorkomen.

Sepsis wordt veroorzaakt door ziektekiemen en beschadigt de lichaamseigen organen en weefsels op een levensbedreigende manier.

Antiseptica hebben tot taak verschillende bacteriën, virussen en schimmels te doden, te verwijderen of inactief te maken (1).

Antiseptikum — Antiseptica spelen een belangrijke rol in de geneeskunde, ze beschermen zowel patiënten als dokters. (Image source: Kreuz_und_Quer / pixabay)

Antiseptica worden ook in het dagelijks gebruik gebruikt om wonden te reinigen en te ontsmetten. Van de stof wordt gezegd dat hij de volgende effecten heeft

Bacteriedodend, bacteriostatisch
Fungicide, fungistatisch
Virucidaal, virustatisch
Sporicide

Antiseptica kunnen zowel inwendig als uitwendig gebruikt worden en bezitten in de meeste gevallen alle bovenstaande eigenschappen.

Bacteriedodend, bacteriostatisch

Een eigenschap van het antisepticum is zijn bacteriedodende werking. Het antisepticum kan bacteriën zo beschadigen dat ze voor minstens 99 % gedood worden en dat binnen de eerste 4 uur na het aanbrengen (2, 3).

Daarnaast kunnen antiseptica ook een bacteriostatische werking hebben, wat betekent dat de bacteriën in hun groei geremd, maar niet gedood worden. Sterk geconcentreerde antiseptica met bacteriostatische eigenschappen kunnen vaak ook een bacteriedodende werking hebben, terwijl zeer lage concentraties bacteriedodende antiseptica ook een bacteriostatische werking kunnen hebben (2).

Fungicide, fungistaticum

Antiseptica kunnen ook fungiciden zijn, die verschillende soorten schimmels doden. Fungicide betekent letterlijk schimmels doden en het proces heet fungicide (4).

Net als bacteriën kunnen ook schimmels geremd worden in hun groei en vermenigvuldiging. Een antisepticum met zulke eigenschappen heeft een zogenaamde fungistatische werking (5).

Virucidaal, virustatisch

Virucidale antiseptica kunnen een virusdodend effect vertonen door de virussen volledig te omhullen en hun besmettelijkheid te verhinderen. Antiseptica met virucide werking worden niet gebruikt voor inwendige toepassing, maar worden meestal gebruikt als ontsmettingsmiddelen (6).

Een antisepticum met virucidale werking, ook wel virostatisch middel genoemd, kan de vermenigvuldiging van virussen afremmen zonder ze te doden. Het wordt vooral gebruikt bij virale infecties waarbij het immuunsysteem niet in staat is het virus zelf te bestrijden. Stoffen die medicinaal tegen virussen gebruikt worden hebben uitsluitend virustatische eigenschappen (7).

Sporicidal

Antiseptica kunnen ook de sporen doden, d.w.z. de voortplantings- en overlevingsvormen van schimmels, bacteriën en protozoa, en ze zo steriel maken. Deze eigenschap heet sporicidal. Sporiciden kunnen mogelijk de kieming stoppen door het binnenste sporenmembraan te beschadigen (8).

Welke bijwerkingen kunnen antiseptisch hebben?

Natuurlijk kunnen antiseptica ook bijwerkingen veroorzaken. Het gevaarlijkste effect dat antiseptica kunnen hebben is cytotoxiciteit, die vrij hoog is vergeleken met antibiotica ().

Dit effect kan leiden tot een aanzienlijke vermindering van de celproliferatie, d.w.z. de groei en vermenigvuldiging van cellen. Dit kan ook tot mogelijke weefselschade leiden. Dit effect is echter slechts in enkele studies onderzocht (10).

Andere mogelijke bijwerkingen die kunnen optreden bij het gebruik van een antisepticum zijn:

Jeukerig
Roodheid van de huid
Zinderend
Allergische reacties

Antiseptica hebben meestal geen ernstige bijwerkingen en worden zelfs veilig geacht voor gebruik op wonden (11) en in de mond (12).

Wat zijn de verschillende soorten antiseptisch?

In het algemeen zijn er drie verschillende soorten antiseptica. Deze zijn in hun doseringsvorm van elkaar gescheiden. Je kunt antiseptica kopen in vloeibare vorm, als zalf of gel.

Art	Beschrijving
Vloeibare	Vloeibare antiseptica kunnen als oplossing of spray gebruikt worden. Het grootste voordeel van dit type is dat het middel snel werkt. Antiseptica in vloeibare vorm kunnen ook individueel gedoseerd en in verschillende concentraties gemengd worden.
Salbe	Ointment antiseptica worden gekenmerkt door een hoog vetgehalte en worden daardoor langzamer opgenomen. Ze zijn zeer geschikt voor droge wonden en worden liever niet gebruikt op wenende wonden, omdat de wondafscheiding zich kan ophopen door het vetgehalte. In dit geval is het beter vloeibare antiseptica te gebruiken.
Gel	Antiseptica die als gels verkocht worden hebben een verkoelend effect. Ze hebben een hoog watergehalte en zijn vetvrij. Door deze eigenschappen zijn antiseptische gels ideaal voor brandwonden, insectenbeten en huidirritaties als gevolg van allergische reacties.

Antiseptica in zalf- en gelvorm hebben een beperkte houdbaarheid, in tegenstelling tot het vloeibare alternatief. Hier moet je op letten als je antiseptica gebruikt.

Welke vorm van antisepticum geschikt is voor jou hangt af van het beoogde gebruik van het product.

Hoe moet antisepticum gedoseerd worden?

De dosering van het antisepticum hangt sterk af van de plaats waar je het wilt gebruiken. In de volgende lijst vind je een overzicht van de toepassingsadviezen voor verschillende gebieden.

Wond: Voor zowel open als gesloten wonden, zoals schaafwonden, snijwonden en rijtwonden, moeten de getroffen plekken onmiddellijk na de verwonding met antisepticum behandeld worden. Je kunt de wonden besproeien, inwrijven met gel of zalf of deppen met een oplossing. In de meeste gevallen is een enkele toepassing van een antisepticum voldoende. Het kan ook gebruikt worden tot de wond verdwenen is, maar niet langer dan zes dagen (13).
Huid: Om de huid te ontsmetten moeten antiseptica volgens de DGHM lijst van ontsmettingsmiddelen een verschillende werkingsduur hebben. De belichtingstijd hangt af van het huidoppervlak. Antiseptica moeten ongeveer 15 seconden inwerken op plekken met maar een paar talgklieren en een minuut op plekken met veel talgklieren. Op gewrichten en lichaamsholtes kan de belichtingstijd variëren van één tot tien minuten (14).
Neus: Bij infecties in de neusholte kunnen antiseptica de ziektekiemen al na een paar dagen verwijderen als het middel twee tot drie keer per dag wordt aangebracht. Zelfs bij moeilijke Staphylococcus aureus infecties konden aanzienlijke verbeteringen en bijna volledige genezingen bereikt worden binnen een zes maanden durende behandeling met antiseptica (15, 16).
Vaginale zone: Antiseptica kunnen al 30 minuten na het aanbrengen in de vaginale zone eerste verbeteringen laten zien en hun antiseptische werking uitoefenen (17). Na ongeveer zeven dagen is het zeer waarschijnlijk dat de meeste kiemen door het antisepticum gedood zijn en de behandeling van de bacteriële vaginale infectie al met succes voltooid is (18).

Als je niet zeker weet hoe je een antisepticum moet gebruiken, vraag dan advies aan een arts of apotheker.

Hoeveel kost een antiseptisch?

De prijzen variëren naargelang de vorm van het antisepticum dat je wilt kopen. In de volgende tabel zie je bij benadering de prijs per 100 milliliter voor de verschillende soorten antisepticum.

Art	Prijs per 100 milliliter
Vloeistof	Ongeveer 3-15 euro
Zalf	Ongeveer 6-27 euro
Gel	Ongeveer 12-70 euro

In tegenstelling tot antiseptische gels en zalven zijn antiseptica in vloeibare vorm zeer lang houdbaar. Je kunt deze varianten dus in grotere hoeveelheden kopen en je zo, indien nodig, van een prijsvoordeel verzekeren. Zalfantiseptica kosten iets meer dan sprays of oplossingen.

Verreweg de duurste antiseptica zijn die in gelvorm. Deze hoge prijsklasse is te wijten aan de verschillende toepassingsgebieden. Zo zijn bijvoorbeeld antiseptische gels die speciaal voor piercings bedoeld zijn, aanzienlijk duurder dan gewone ontsmettingsgels voor de handen.

Wat zijn de alternatieven voor antisepticum?

Als je om verschillende redenen geen antisepticum wilt gebruiken, hebben we in dit gedeelte een aantal alternatieven samengevat. De verschillende opties hebben ook verschillende effecten, dus het kan zijn dat je verschillende alternatieven moet kiezen.

Alternatief	Beschrijving
Azijn	Azijn is werkzaam tegen schimmels, virussen en bacteriën. De azijnessence moet minstens 25% azijnzuur bevatten. Het mengsel is geschikt voor huishoudelijk gebruik en ook voor het schoonmaken van wonden. Je kunt oppervlakken schoonmaken met pure azijnessence. Meng voor je was de azijn met water in een verhouding van 1:4 en laat het ongeveer 30 minuten intrekken. Je kunt een wond schoonmaken met witte azijn om infectie te voorkomen.
Zuurstofbleek e	Dit alternatief is niet geschikt voor wonden, maar wel voor wasgoed en oppervlakken. Voor het reinigen van textiel voeg je één tot twee eetlepels zuurstofbleekmiddel toe aan het wasmiddel en was je op 60°C of hoger. Voor het schoonmaken van oppervlakken kun je ook zuurstofbleekmiddel met water mengen in een verhouding van 1:4.
Salt	Zout is heel goed om wonden te ontsmetten en ziektekiemen te verwijderen. Daartoe moet je eerst water koken en er dan het zout in gieten. Voor 150 milliliter water moet je ongeveer een eetlepel zout gebruiken. Nu kun je het lauwwarme zout water direct over de wond gieten of de wond deppen met een watje. Herhaal deze procedure verschillende keren per dag tot de wond dicht is.
Uien	Door de stof quercetine die in uien zit, zijn ze uitstekend geschikt om wonden te ontsmetten. Dankzij de zwavelverbinding hebben uien ook een pijnstillende werking. Het enige wat je hoeft te doen is de uien fijn te hakken en op de wond te leggen.
Knoflook	Knoflook is ook ideaal om wonden te reinigen, vanwege de antibacteriële en ontstekingsremmende werking van allicine. Je kunt vier tot vijf teentjes knoflook pletten en mengen met een beetje honing. Breng dit mengsel dan op de wond aan en was het er na tien minuten af.
Je eigen speeksela	Als je op stap bent en niets anders bij de hand hebt, kun je ook je eigen speeksel op de wond aanbrengen. Je eigen speeksel kan een antibacteriële werking hebben en kleine verwondingen ontsmetten, zoals een snee in je vinger. Dit werkt echter alleen met je eigen speeksel, want vreemd speeksel bevat ook vreemde bacteriën.

Deze alternatieven zijn in de meeste huishoudens al voorhanden en zijn ook gemakkelijk te verkrijgen. Je moet voorzichtig zijn met het kiezen van de juiste optie voor het juiste doel. Dit is de enige manier om er zeker van te zijn dat het gewenste effect optreedt.